درمان ریشه چیست؟

درمان ریشه چیست؟

فهرست مطالب سایت (کلیک کنید)

 

دسترسی سریع به مطالب: برای مطالعه هر بخش روی لینک مورد نظر کلیک کنید.

 

• چه زمانی باید درمان ریشه انجام دهیم؟
• درمان ریشه دندان عفونی
• آیا کشیدن ریشه دندان درد دارد؟
• کنترل درد درمان ریشه دندان
• قیمت درمان ریشه دندان
• روش جدید درمان ریشه دندان
• مسیرهای انتقال درد

 

چه زمانی باید درمان ریشه انجام دهیم؟

درمان ریشه به معنای خارج کردن عصب یک دندان، تمیز کردن و شکل دادن به فضای کانال است و در آخر نیز جهت ممانعت از ورود میکروب و باکتری به عصب دندان باید دندان را پر کنند. درمان ریشه به این جهت انجام می شود که دندان را هرچند بدون عصب زنده داخل دهان داشته باشیم و در کنار آن نیز در زمان خوردن درد نداشته باشیم.

(پیشنهاد می شود مقاله همه چیز درباره لمینت دندان را مطالعه بفرمایید) همچنین باقی ماندن دندان داخل دهان باعث حفظ زیبایی و ظاهر بیمار نیز می گردد. درمان ریشه دندان معمولاً نیازمند یک یا دو جلسه ملاقات با پزشک می باشد، اما در بعضی موارد ممکن است به علت سختی کار یک جلسه دیگر نیز به دوره درمان ریشه دندان اضافه شود.

درمان ریشه دندان عفونی

درمان ریشه زمانی لازم می شود که پزشک تشخیص دهد ناحیه نرم بافت دندان دچار عفونت شود. این عفونت منجر به پوسیدگی دندان می گردد. در این مواقع عکس رادیولوژی توسط پزشک تجویز می شود و عفونت ها و وضعیت دندان بیمار کامل بررسی می شود،

زیرا این عکس دارای اشعه ایکس می باشد و وضعیت کلی دندان و مشکلات احتمالی را نیز می توان از روی آن تشخیص داد. علائم تشکیل عفونت دهان را می توان از روی لق شدگی دندان، درد هنگام خوردن و آشامیدن به خصوص مواد سرد و گرم و ... تشخیص داد. 

آیا کشیدن ریشه دندان درد دارد؟

در صورتی که عفونت دهان پیشرفت کند، دیگر این علائم را شاهد نیستیم، زیرا عفونت به ریشه دندان رسیده و عصب دندان از بین می رود. پس از این مشکلات دیگری متوجه دندان می شوند، از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: ورم لثه اطراف دندان آسیب دیده، ترشح چرک از دندان، ورم صورت، درد در زمان جویدن و تیرگی دندان. درد عصب کشی دندان تقریبا زیاد است.

اما دردی که به هنگام درمان ریشه مواجه فرد است، کمتر از درد درمان در هنگام پر کردن دندان می باشد. اما این را هم باید مد نظر داشت که ممکن است بعد از درمان درد قابل توجهی را داشته باشیم.

فقط در حین درمان ریشه اندکی خونریزی داریم. بعد از درمان ریشه دندان حساس می شود و بنابراین رعایت نکاتی همچون عدم جویدن مواد غذایی سفت ضروری است. برای تسکین درد داروهایی که توسط پزشک تجویز شده است را استفاده کنید.

در صورتی که درد دندان شما ادامه داشت حتما به پزشک خود مراجعه کنید. همچنین قابل ذکر است که در این دوره چند بار باید نزد پزشک رفت تا دوره درمان تکمیل شود.

درد یک تجربه ناخوشایند حسی و یکی از دلایل مهم مراجعه بیماران به دندانپزشک می باشد. به همین جهت شناخت جنبه های مختلف درد، مسیرهای انتقال، علل دردهای ارجاعی به دندان ها و نیز نحوه درمان و یا نیاز به مشاوره با متخصص های گروه پزشکی برای درمان بیماران از اهمیت زیادی برخوردار است.

بر اساس یک مطالعه انجام شده در کشورمان، درصد بالایی از مردم در یک فاصله زمانی کوتاه (6 ماه) از هنگامی که مورد پرسش قرار گرفته اند درد دندان را تجربه کرده و حتی برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه نموده اند. دردهای دندانی از جمله درد های شایع سر و صورت هستند و امکان ارجاع این دردها به نواحی اطراف آنها وجود دارد.

کنترل درد درمان ریشه دندان

همچنین امکان دارد که درد های با منشا غیر دندانی به صورت درد دندان احساس شود. به همین سبب دندانپزشک ها باید ضمن آشنایی با انواع تظاهرهای درد های دندانی و غیر دندانی، با نحوه تفکیک آنها از یکدیگر آشنا باشند و بر اساس تشخیص دقیق و صحیح به درمان بیماران بپردازند.

در این مقاله علاوه بر مروری بر درد های دندانی و شبه دندانی، به علل بروز درد پس از درمان، نحوه کنترل آن و نیز توضیح عواملی که تحت کنترل دندانپزشک بوده و رعایت آنها می تواند از شدت درد پس از درمان بکاهد، پرداخته می شود.  

قیمت درمان ریشه دندان

به طور کلی قیمت درمان ریشه دندان به عوامل مختلفی از جمله سطح پوسیدگی، چند ریشه بودن دندان و ... بستگی دارد. در سال 1400 قیمت درمان ریشه دندان از حدود 1 تا 2 میلیون تومان متغیر می باشد.

این هزینه ها همانطور که توضیح دادیم با احتساب ریشه های دندان و بر حسب تک کاناله بودن دندان تا سه کاناله بودن آن، انجام درمان ریشه اولیه، درمان ریشه مجدد و یا میزان ترمیم ریشه دندان تعیین می‌گردد. اما در حالت کلی قیمت درمان ریشه دندان‌های با تعداد کانال بیشتر و درمان ریشه یا عصب کشی مجدد (ری اندو) بیشتر است.

همچنین به طور کلی هزینه های عصب کشی و درمان و ترمیم ریشه دندان کاملا متغیر هستند و با توجه به نوسانات متعددی در قیمت ابزار و دستگاه‌ های دندانپزشکی وجود دارد، تغییر می‌ کنند. به همین دلیل نمی‌ توان قیمت مشخص و ثابتی برای درمان ریشه دندان‌ های مختلف تعیین کرد.

روش جدید درمان ریشه دندان

گویش و نحوه اظهار درد در ایجاد ارتباط میان درمانگر و بیمار بسیار حایز اهمیت است .یکی از مواردی که هر دندانپزشک باید بیاموزد، نحوه گویش و تفسیر درد توسط ساکنین محل جغرافیایی است که وی در آنجا مشغول به کار است.

دندانپزشک زمانی می تواند به تشخیص درست برسد که بتواند به طور کامل علایم و نشانه های ذکر شده توسط بیمار را درک کرده و آن را با آموزه ها و اطلاعات خود مورد تجزیه تحلیل و ارزیابی قرار دهد.

به همین جهت درک گویش و واژه شناسی محل طبابت از اهمیت زیادی برخوردار است. تحقیق ها نشان داده که یکی از علل مهم دریافت نکردن خدمات درمانی مناسب در برخی بیماران ممکن است ناشی از عدم ارتباط مناسب بین دندانپزشک و بیمار و نیز عدم توانایی بیمار در انتقال علایم درد خود به دندانپزشک باشد.

آلودینیا و هیپر آلژزی

دانستن مفهوم دو واژه آلودینیا و هیپر آلژزی که به طور مکرر در متون مربوط به درد مورد استفاده قرار می گیرند از اهمیت زیادی برخوردار است.

آلودینیا در واقع کاهش آستانه درد در مقابل محرکی است که پیش تر دردناک نبوده است. به طور مثال گاهی بیمارانی که پیش تر چنین حساسیتی نداشته اند، از حساسیت در جویدن شکایت دارند. در چنین موقعیتی دندانپزشک باید تشخیص دهد که بیمار دچار آلودینیای مکانیکی در دندان مورد نظر شده است.

هیپر آلژزی در واقع به معنای پردردی است. اغلب هیپر آلژزی به دنبال افزایش تعداد پایانه های عصبی در محل آماس صورت می پذیرد. به عنوان مثال در این حالت بیمار از درد شدید به دنبال استفاده از یک نوشیدنی خنک شکایت دارد.

هنگامی که از بیمار در خصوص کیفیت درد سؤال می شود، به طور معمول تاریخچه ای از حساسیت به سرما به دنبال استفاده از نوشیدنی های خنک را ذکر می کند که به تازگی این حساسیت تبدیل به درد فوق العاده شدید به هنگام نوشیدن مایع های سرد تبدیل شده است.

الیاف Aβ

این الیاف هم در داخل توبول های عاجی و هم در خود پالپ مشاهده شده اند، اما تعداد آنها بسیار کمتر از سایر الیاف عصبی پالپ می باشد. سرعت انتقال موج عصبی در این الیاف بیشتر از سایر الیاف عصبی پالپ است.

اعتقاد بر این است که این الیاف وظیفه تنظیم موقعیت فضایی دندان در حین جویدن را بر عهده دارند و به همین سبب هنگامی که دندان درمان ریشه می شود، به دلیل عدم وجود این الیاف در فضای پالپ، فشارهایی که دندان های درمان ریشه شده حین جویدن ایجاد می کنند بیش از دندان هایی است که درمان ریشه نشده اند.

به لحاظ بالینی اهمیت این یافته در آن است که ممکن است جسم سختی بین دندان ها قرار گیرد و بیمار زمانی متوجه وجود این جسم شود که فشار و از حدی به آن وارد نموده باشد. امروزه این امر را یکی از دلایل مهم شکستن دندان های درمان ریشه شده می دانند.

الیاف Aδ

این الیاف هم در داخل توبول های عاجی و هم در اطراف سلول های ادونتوبلاست مشاهده شده اند. تعداد آنها به خصوص در ناحیه شاخک پالپی بسیار زیاد است. هم دارای نقش حسی بوده و هم از جمله الیاف انتقال دهنده حس درد محسوب می شوند.

سرعت انتقال جریان عصبی در این الیاف از الیاف Aβ کمتر ولی از الیاف C بیشتر است. تعداد این الیاف در پالپ دندان بسیار بیشتر از الیاف Aβ می باشد و اولین الیاف عصبی هستند که نسبت به التهاب پالپ واکنش نشان می دهند.

اغلب انتقال پاسخ دندان نسبت به محرک های حرارتی در دندان های سالم و همچنین در حالتی که پالپ فاقد آماس قابل توجهی باشد توسط این الیاف Aδ انجام می گیرد. تحریک این الیاف در بیماران موجب ایجاد حس درد تیز و سریع می شود. 

الیاف C

این الیاف به طور عمده در قسمت های عمقی و مرکزی پالپ قرار گرفته و آستانه تحریک بالایی دارند. این الیاف مسئول انتقال حس درد به نواحی مرکزی بوده و اغلب زمانی فعال می شوند که آماس شدیدی در پالپ ایجاد شود.

سرعت انتقال موج عصبی در این الیاف به دلیل عدم وجود میلین پایین تر از سایر اعصاب پالپ می باشد و تحریک این الیاف در بیماران موجب بروز احساس درد مبهم برای بیمار می شود.

به طور کلی درگیری این الیاف در حین واکنش های آماسی پالپ موجب می شود تا بیمار نتواند به طور دقیقی محل درد را مشخص کند. همچنین در سایت healthdirect اطلاعات کاملی وجود دارد.

مسیرهای انتقال درد

تحریک الیاف عصبی درد پالپ دندان اولین مرحله از مجموع مراحلی است که به درک احساس درد در بیماران منجر می شود. دردهای ادنتوژیک اغلب پس از یک تحریک فیزیکی یا آزاد شدن واسطه های درد به دنبال آماس ایجاد می شوند. موارد فوق موجب تحریک پایانه های عصبی آوران الیاف Aδ و C در پالپ می شوند.

اغلب تحریک های فیزیکی مانند آنچه که باعث حرکت مایع داخل توبول های عاجی می شود، موجب انتقال حسی یا از طریق پایانه های عصبی مجاور زواید ادنتو بلاستیک و یا پایانه های مجاور جسم سلول های ادنتو بلاست به نواحی بالاتر شده و در نهایت به درک درد توسط بیمار منجر می شود.

این پدیده به دنبال حساسیت عاجی مشاهده می شود. اما انتقال حس درد از طریق واسطه های آماس موجب تحریک پایانه های عصبی داخل پالپ شده و بدین ترتیب انتقال حس درد از طریق دپلاریزاسیون اعصاب تحریک شده میسر می گردد.

به دنبال آن ایمپالس عصبی ایجاد شده به جسم سلولی عصبی واقع در گانگلیون تری ژمینال رسیده و از آنجا به وسیله زواید همان عصب به سیستم عصبی مرکزی می رسد. این زواید به ساقه مغز و سپس به مسیر تری ژمینال وارد می شوند و در نهایت به هسته های تری ژمینال در پونز ومدولا ختم می شوند که دارای سه هسته اورالیس، اینتر پولاریس و کائودالیسه می باشند.

اغلب الیاف آوران پالپ و پریودنتال لیگامان به ناحیه پارس کائودالیس ختم می شوند. هسته کائودالیس عصب تری ژمینال نقش بسیار مهمی را در تنظیم و انتقال پیام های درد الیاف پالپ و پریودنتال لیگامان به مراکز بالاتر مغز بازی می کنند. مجموعه این تنظیم ها منجر به درد راجعه و کاهش و یا افزایش حس درد می شود.

اکسون های الیاف آوران درد Aδ و C با نرون های دیگری در این ناحیه سیناپس حاصل می نمایند. این نرون ها شامل نرون های بین نرونی محیطی، نرون های پروجکشن و پایانه های الیاف عصبی نزولی (وابران) می باشند.

انتقال جریان عصبی از هسته کائودالیس به سمت تالاموس از طریق نرون های پروجکشن انجام می شود. در مسیر انتقال به سمت تالاموس این نرون ها از خط وسط عبور کرده و بدین ترتیب انتقال حس سمت راست بدن به چپ و بر عکس در این سطح از مسیر انتقال جریان های عصبی انجام می شود.

پس از انتقال به تالاموس وسیناپس با نرون های این ناحیه، نرون های دیگری جریان عصبی را به قشر مغز برای تفسیر و درک درد انتقال می دهند، در نهایت پاسخ عصبی در واکنش به جریان عصبی اولیه ایجاد و توسط الیاف نزولی (وابران) انتقال می یابد. این پاسخ می تواند توسط نرون های عصبی تالاموس و اجزای هسته Caudalis تحت تأثیر قرار گیرد.