این مطلب را به دوست خود ارسال کنید

اطلاعات شما نزد دکتر سجودی کاملا محفوظ می باشد

سایت دکتر علی سجودی

‎98 21 88 08 29 41+ ‎98 21 86 12 89 96+ شنبه تا جمعه 9 الی 21 حتی ایام تعطیل

آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟

آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟

آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟  پوسیدگی دندان یک بیماری محسوب می شود ولی از آن دسته بیماری هایی است که به سادگی می توان هم آن را پیش بینی کرد و هم از آن پیشگیری به عمل آورد.

1401/12/02
6,657
4

آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟

 
آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟
 

پوسیدگی دندان یک بیماری محسوب می شود ولی از آن دسته بیماری هایی است که به سادگی می توان هم آن را پیش بینی کرد و هم از آن پیشگیری به عمل آورد. پوسیدگی دندان به سوراخ ها و بافت های تخریب شد در دندان گفته می شود.

پوسیدگی های دندان باید هر چه زودتر درمان شوند و در صورت پیشرفت دندان نیاز به ترمیم پیدا می کنند. (پیشنهاد می شود مقاله همه چیز درباره لمینت دندان را مطالعه بفرمایید)

 
 
 
 

پوسیدگی ریز دندان چیست؟

دهان به طور کلی محیطی اسیدی دارد و دندان ها به این صورت همیشه در یک محیط اسیدی قرار دارند. این محیط اسیدی برای دندان ها خوب نیست و به آن آسیب می رساند. هر چند که این آسیب ها به طور دائم ترمیم می شود.

یکی از اهداف مسواک زدن و شست و شوی مرتب دهان هم همین است. معمولاً خمیر دندان ها مواد معدنی لازم برای دندان را هم در خود دارند که به ترمیم سریع تر کمک می کند.

 
آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟ - پوسیدگی ریز دندان چیست؟
 

اگر فرآیند از بین رفتن مواد معدنی (معدنی زدایی) در سطح دندان در محیط اسیدی، با شدت زیادی اتفاق افتد، نتیجه آن پوسیدگی ریز دندان خواهد بود. بنابر این وقتی وجود پوسیدگی ریز تشخیص داده می شود بهترین کار این است که مواد معدنی از دست رفته تجدید شوند (معدنی سازی).

باید دید که آیا این پوسیدگی محدود می شود یا این که چاره ای جز پر کردن وجود نخواهد داشت. دندانپزشک با بررسی شرایط دندان می تواند تشخیص دهد آیا راهکار های محافظه کارانه برای درمان فایده دارد یا خیر.

 

درمان پوسیدگی دندان

هدف نهایی این است که یک تعادل معقول بین ترمیم و پیش گیری ایجاد شود. اگر بیش از حد محافظه کارانه عمل شود، دندانپزشک باید تمام مواردی که مشکوک هستند را درمان کند. مواردی که ممکن است اصلاً هیچ وقت مشکل ساز نمی شدند!

از طرف دیگر اگر دندانپزشک بیش از حد پیشگیرانه عمل کند، برخی مشکلات کوچک که با یک درمان ساده قابل حل بودند، به مشکلات اساسی و بزرگ تبدیل می شوند. یکی از اشتباهات رایج مردم در مورد دندان درد همین است.

مردم معمولاً به مشکلات دندان شان اهمیت نمی دهند چون که معیارشان برای مراجعه به دندانپزشک درد است. وقتی دندان درد می گیرد، در بیشتر مواقع کار از کار گذشته است و روش هایی مثل عصب کشی، روکش یا تخلیه دندان لازم است.

 
آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟ - درمان پوسیدگی دندان
 

در مورد درمان پوسیدگی های ریز روش ها متفاوت است. برخی از دندانپزشکان پر کردن دندان را ضروری می دانند. دندانپزشک بر اساس بررسی وضعیت سلامت دندان، رژیم غذایی، سوابق پوسیدگی هایی قبلی دندان و ... نهایتاً روش مورد نظرش را انتخاب می کند.

صرف نظر از اینکه دندانپزشک چه روشی را انتخاب می کند، بررسی مرتب وضعیت دندان و پوسیدگی خیلی مهم است که به جلوگیری از پیشرفت آن کمک می کند. یک پوسیدگی کوچک در دندان ممکن است یک سال بعد آن قدر پیشرفت کند که نیاز به عصب کشی (یا همان عمل کانال ریشه دندان) داشته باشد.

هر چه پوسیدگی بیشتر پیشرفت کند، بافت های بیشتری هم درگیر شده و از بین می روند. به علاوه دندانی که دچار پوسیدگی شده است بیشتر در معرض ترک خوردگی و شکستی هم قرار می گیرد.

به همین دلیل است که رعایت تعادل میان محافظه کاری (ترمیم تمامی موارد مشکوک) و پیش گیرانه (حداقل دستکاری دندان) اهمیت زیادی دارد. گاهی اوقات پر کردن بخشی از دندان خیلی بهتر از از دست دادن آن یا عصب کشی و روکش و ... است.

 

پوسیدگی دندان چطور به وجود می آید؟

دو عامل اصلی هستند که باعث ایجاد پوسیدگی در دهان می شوند. اول باکتری هایی که در محیط دندان قرار دارند و دوم رژیم غذایی پر از قند و چربی و نشاسته. بیشتر از 500 نوع باکتری در دهان وجود دارد که مرتباً فعالیت می کنند.

این باکتری ها با غذا و بزاق دهان همراه شده و ماده ای به نام پلاک را تشکیل می دهند. این ماده برای دندان ها مضر است. غذاهایی که حاوی نشاسته و شکر زیاد هستند به تشکیل و ضخیم تر شدن این پلاک ها کمک می کنند.

زمانی که پلاک به مدت چند روز روی دندان باقی بماند، سفت و سخت می شود و تبدیل به رسوب می شود. باکتری هایی که در پلاک وجود دارند به کار خود ادامه داده و در نهایت پوسیدگی به وجود می آورند.

 
پوسیدگی دندان چطور به وجود می آید؟
 

بخش هایی از دندان که در آن ها پلاک راحت تر می تواند تشکیل شود، بیشتر در معرض پوسیدگی قرار دارند. معمولاً فرو رفتگی ها و درز ها و شکاف های روی دندان ها بهترین محل برای جمع شدن پلاک است.

به علاوه فاصله بین دندان ها و فاصله بین لثه و دندان هم محیط خوبی برای فعالیت باکتری هاست. ایجاد پلاک به معنی فعالیت باکتری هاست و باکتری ها هم با فعالیت خود باعث تولید اسید می شوند که نتیجه آن تخریب سطح دندان است.

پوسیدگی همیشه از سطح دندان شروع شده و بعد عمیق تر می شود. معمولاً تا قبل از این که پوسیدگی به بخش داخلی دندان که عاج یا دنتین نام دارد نرسد، فرد علائم و نشان های پوسیدگی را تجربه نمی کند.

 

عوامل مؤثر بر پوسیدگی دندان

بزاق دهان در حالت معمول از ایجاد پلاک و چسبیدن آن به دندان جلوگیری می کند. در واقع بزاق دهان غذاها را حل و هضم می کند و از روی دندان ها می شوید. وقتی بزاق دهان کم باشد یا دهان خشک باشد، دندان ها در معرض بزاق کافی قرار نمی گیرند.

در نتیجه احتمال تشکیل پلاک چند برابر می شود. بنابراین برخی بیماران که مشکل خشکی دهان دارند باید بیشتر مراقب دندان هایشان باشند.

 
عوامل مؤثر بر پوسیدگی دندان
 

علاوه بر این عوامل ژنتیکی هم بر پوسیدگی دندان اثر می گذارند:

مثلاً اندازه و شکل دندان ها در احتمال پوسیدگی آن ها مؤثر است. هر چه دندان ها فرو رفتگی های عمیق تری داشته باشند بیشتر در معرض پوسیدگی قرار می گیرند.

ضخامت لایه مینا هم در پوسیدگی اثر دارد. مینا لایه اصلی محافظ دندان است. هر چه این لایه ضخیم تر باشد رسیدن پوسیدگی به بخش داخلی دندان بیشتر طول می کشد.

موقعیت دندان ها و حالت قرار گیری آن ها یکی دیگر از عوامل مؤثر در پوسیدگی دندان است. انحراف دندان و بیرون زدگی (روی هم قرار گرفتن) فضای بیشتری برای تجمع پلاک ها ایجاد می کند. علاوه بر این که دسترسی به این بخش ها و تمیز کردن آن ها هم سخت تر است. برای رفع این مشکل معمولاً از ارتودونسی استفاده می شود.

زمان افتادن دندان های شیری و جایگزین شدن آن با دندان های دائمی (دندان زودرس) هم جزو مسائلی است که بر روی پوسیدگی آن ها اثر دارد. هر چه دندان های دائمی زودتر جایگزین دندان های شیری شوند، احتمال پوسیدگی آن ها هم بیشتر می شود چرا که در آن زمان احتمالاً هنوز بهداشت و پاکیزگی دهان و دندان به خوبی انجام نمی شود.

 

علائم پوسیدگی دندان چیست؟

زمانی که پوسیدگی به داخل دندان نفوذ می کند، دندان حساس می شود و نسبت به شیرینی، سرما و گرما واکنش نشان می دهد. ولی همه پوسیدگی ها باعث دندان درد نمی شوند. اگر پوسیدگی کم باشد یا به کندی پیشرفت کند، احتمالاً علائم مشخصی از خودش بروز نمی دهد و فقط دندانپزشک می تواند آن را تشخیص دهد.

 
علائم پوسیدگی دندان چیست؟
 

پوسیدگی در دندان های جلویی معمولاً به راحتی قابل تشخیص است. مثلاً ممکن است لکه های سیاه یا قهوه ای بر روی دندان مشاهده کنید. به طور کلی می توان گفت که لکه های قهوه ای روشن برای پوسیدگی هایی در حال پیشرفت است و لکه های قهوه ای تیره رنگ مربوط به پوسیدگی هایی است که رشدشان کم است.

اگر بخش بزرگی از دندان دچار پوسیدگی شود، احتمال آن بخش کنده شده و به صورت یک حفره مشخص می شود.

 

تشخیص خرابی دندان

تشخیص پوسیدگی دندان توسط پزشک معمولاً توسط یک وسیله تیز انجام می شود که بافت و ساختار دندان را امتحان می کند. اگر پوسیدگی بین دندان ها باشد، در عکس برداری اشعه ایکس مشخص می شود. انجام چکاپ دوره ای توصیه می شود تا به این صوت کوچک ترین مقادیر پوسیدگی هم زود تشخیص داده شده و از پیشرفت آن ها جلوگیری شود.

 
تشخیص خرابی دندان
 

روش های برطرف کردن پوسیدگی دندان

سه اقدام کلی برای درمان پوسیدگی دندان می توان انجام داد. اول پیش گیری از بروز پوسیدگی، دوم تجدید مواد معدنی یا مینرالیزه کردن (remineralization) و سوم بازسازی و ترمیم.
بهترین روش مطمئناً پیش گیری از بروز پوسیدگی یا پیشرفت آن است.

از آن جا که نمی توانیم باکتری هایی که در دهان قرار دارند را از بین ببریم، باید مقدار خوراکی های شیرین و نشاسته ای که مصرف می کنیم را کاهش دهیم. یعنی باید رژیم غذایی را تغییر دهیم. رژیم غذایی مناسب باید از کودکی شروع و حفظ شود. نوشیدنی های شیرین و آب میوه ها به خصوص برای دندان ها بسیار مضر هستند.

 
روش های برطرف کردن پوسیدگی دندان
 

از طرف دیگر باید بهداشت دهان همیشه رعایت شود. مسواک زدن دندان ها به از بین بردن پلاک ها کمک زیادی می کند. مراجعه دوره ای به پزشک هم اقدام دیگری است که باید انجام داد تا از حفظ سلامت دندان ها مطمئن شد.

در روش دوم یعنی مینرالیزه کردن، پوسیدگی با انجام فرآیند برعکس درمان می شوند. یعنی موادی که حاوی فلوراید و کلسیم هستند به دندان اضافه می شود. در این فرآیند مواد معدنی تشکیل دهنده دندان که در فرآیند پوسیدگی از آن جدا شده اند دوباره بر روی سطح دندان رسوب داده می شوند.

فلوراید باعث سخت تر شدن لایه مینا می شود و در نتیجه پوسیدگی سخت تر در آن پیشرفت می کند. خمیر دندان های مختلفی هستند که حاوی فلوراید هستند و میتوان از آن ها استفاده کرد. مکمل های فلوراید و وارنیش ها هم برای این کار مفید هستند. فقط میزان فلوراید باید تحت کنترل باشد چرا که سطح بالای فلوراید باعث مسمومیت می شود.

روش ترمیم دندان معمولاً زمانی استفاده می شود که مقدار پوسیدگی زیاد باشد و نتوان از طریق تجدید مواد معدنی برای آن استفاده کرد. اگر پوسیدگی کوچک باشد با پر کردن می توان آن را درمان کرد.

ولی اگر بخش بزرگی از دندان دچار پوسیدگی شده باشد، احتمالاً استفاده از روکش لازم می شود. اگر پوسیدگی به بخش مرکزی دندان رسیده باشد لازم است عصب کشی انجام شود. اگر هم بخش زیادی از دندان درگیر پوسیدگی شده باشد، احتمالاً دندانپزشک دندان را می کشد.

 

تغییرات هورمونی و پوسیدگی دندان

تغییرات هورمونی یکی از عواملی است که می تواند باعث پوسیدگی دندان شود. زنان در طول دوران بارداری دچار تغییرات هورمونی زیادی می شوند و در معرض پوسیدگی دندان قرار می گیرند. در نتیجه رعایت بهداشت دهان و دندان و چکاپ های دوره ای در این دوره بسیار مهم است.

به خصوص اینکه به طور کلی توصیه می شود زنان در طول دوران بارداری تحت درمان های دندانپزشکی قرار نگیرند مگر اینکه مجبور باشند. مشکلات دندان و پوسیدگی هایی درمان نشده برای مادران می تواند عواقب ناخوشایندی داشته باشد.

 

تخمین میزان سلامت دندان

روش هایی برای تخمین وضعیت احتمال پوسیدگی دندان وجود دارد که با توجه به آن نوع درمان مورد نیاز تشخیص داده می شود. برای این کار از تصویر برداری اشعه ایکس استفاده می شود و همچنین از باکتری هایی که در دهان وجود دارند نمونه برداری می شود.

به علاوه سوابق دندانپزشکی هم مورد بررسی قرار می گیرد و در نهایت با توجه به عادت غذایی، وضعیت بهداشت دهان و دندان، بیماری ها، میزان بزاق دهان و دارو هایی که بیمار مصرف می کند، در مورد اقدامات مورد نیاز تصمیم گیری می شود. همچنین در سایت mouthhealthy اطلاعات مفیدی وجود دارد.

 

پیش بینی و پیش گیری از پوسیدگی دندان

 
پیش بینی و پیش گیری از پوسیدگی دندان
 

شما خیلی ساده با تغییر رژیم غذایی و بالا بردن سطح بهداشت و نگهداری از دندان ها، تا حد زیادی می توانید از ایجاد پوسیدگی در دندان جلوگیری کنید. چکاپ های دوره ای یکی از مؤثر ترین راه های جلوگیری از پوسیدگی دندان است.

پزشک کاملاً دندان ها را بررسی می کند و اگر تشخیص دهد دندانی دچار پوسیدگی شده است، آن را ترمیم می کند. به علاوه شما با مراجعه به یک دندان پزشک می توانید پیش بینی کلی از وضعیت دندان هایتان داشته باشید اگر دندانپزشک متوجه شود خطر پوسیدگی یک دندان زیاد است، احتمالاً خمیر دندان های مخصوص و وارنیش فلوراید برای محافظت از دندان و ترمیم آسیب تجویز می کند.

با انجام این اقدامات که بعد از یک پیش بینی انجام می شوند، از ایجاد پوسیدگی مجدد یا افزایش آن جلوگیری می شود. و این یعنی پیش گیری از پوسیدگی دندان. در نتیجه مراجعه دوره ای به دندانپزشک و رعایت بهداشت و مراقبت از دندان ها و دهان هم شما را از مشکلات محتمل دندان هایتان آگاه می کند و هم جلوی بروز آن ها را می گیرد.

 
آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟ - ویدیوهای بیشتر
آیا پوسیدگی دندان قابل پیش بینی و پیشگیری است؟ - گالری تصاویر
 

نظرات کاربران

captcha Refresh
سروناز نیک اختر
۱۳۹۹/۱۱/۱۱۰۰
پاسخباسلام.دندان عقل من کج هستش و داخل لثه هستش درد شدیدی داره و سالهاست که دارم این درد رو تحمل میکنم،به متخصصین متعددی مراجعه کردم ولی بهم گفتن که دندان عقلم روی عصب هستش و اگر اون رو بکشم ممکنه نصف صورتم فلج بشه،خواهش میکنم راهنماییم کنید.متشکرم
دکتر سجودی
۱۳۹۹/۱۱/۱۹۰۰

سلام سرکار خانم نیک اختر گرامی
برای موردی که فرمودید حتما نیاز به انداختن عکس 3D و CBCT دارید که دقیق تر بررسی نمود ، در مطب ما جراحی دندان عقل که روی عصب باشه انجام شده و خدا رو شکر مشکلی پیش نیومده و اون درصد بسیار کم هست برای بی حس شدن فک و صورت ، ولی خب این احتمال وجود دارد

راحله
۱۳۹۹/۰۸/۱۷۰۰
پاسخمطلب مفیدی بود
دکتر سجودی
۱۳۹۹/۰۸/۱۸۰۰

سلام وقت بخیر سرکار خانم راحله
سپاس فراوان
خوشحال میشویم از پیج اینستاگرام ما هم بازدید فرمائید
https://www.instagram.com/DRsojodi/

با عضویت در خبرنامه ما می توانید از آخرین مقالات و اخبار با خبر شوید

شهرک غرب - بلوار دادمان - بین خیابان فلامک و بلوار فرحزادی - خیابان فخارمقدم - کوچه گلبرگ یکم شرقی- پلاک 4 - واحد 2
تلفن : 88082941 - 86128996
ایمیل : info@drsojodi.com
مسیر دسترسی: میدان صنعت، بلوار فرحزادی، بیمارستان آتیه. (از بیمارستان آتیه به سمت خیابان فلامک، خیابان گلستان)

map
whatsapp drsojodi